Son yıllarda ekonomide yaşanan kriz, bireylerin hem fizyolojik hem de psikolojik sağlıklarını olumsuz yönde etkilemektedir. Üretim ve yatırımlar açısından gelişim göstermeyen ve ekonomik krizin her geçen gün arttığı Türkiye’de bireylerin psikolojik ve fiziksel süreçlerini Prof. Dr. Öget Öktem TANÖR ile değerlendirdik. Ekonominin olumsuz yansımalarının bireyde psikolojik süreci ciddi oranda etkileyip ardından beden sağlığını da bozduğunu aktaran Öktem; beynimizde ve vücudumuzda neler oluyor sorusunu sizler için anlattı.
Ekonominin kriz şeklinde büyümesi; beyinde yer alan amigdalayı aktive ederek, bireyin geleceğe dair umudunu yitirmesine ve motivasyon kaybına sebep olmaktadır. Böylece bireyin korku ve kaygıları artarak obsesif (istenmeyen olumsuz düşünceler) düşünceler, uyku problemleri olarak öne çıkmaktadır. Ekonominin her geçen gün farklı boyutta gerilemesine bağlı gelişen geçim sıkıntısı da bireyin hipotlamustan sürekli stres hormonu salgılamasını ve hipotakampus hücrelerini küçültüp beyinde kayıplara yol açmasına sebep olmaktadır.
Bireylerde kronik anlamda yaşanan stres 2 önemli boyutta görülmektedir:
1- Bireyin bellek kaydı azalmakta ve birey yeni olayları kaydetme güçlüğü çekmektedir.
2- Birey uyku ve beslenme bozukluğu ile birlikte, hayattan zevk alma duygularında yoksunluk yaşamaktadır.
Toplumsal düzeyde; sürekli stres ve korku içinde yaşayan bireylerden oluşan toplumlarda, boş vermişlik duygusu hakim olmakta ve beyin göçleri artış göstermektedir.
Bireyin doğduğu an itibari ile yeni bilgiler öğrendikçe yapılan sinapslarla gelişen korteksi, beyinde büyümeyi sağlamaktadır. Stres ile çevrelenen insan ise yeni bilgiler öğrenme ve beyin gelişimini tam sağlayamayarak demans gibi hastalıklara daha kolay yakalanabilmektedir. Elbette uzun vadede yaşanan ekonomik dalgalanmalarda stres hormonunun kronik hale gelmesi ile birlikte; tansiyon, şeker gibi kronik hastalıklar da önemli ölçüde artış görülmektedir.
Bu bağlamda ülke refahının ekonomi, hukuk, eğitim gibi alanlarda güvenle sağlanması gerek bireyleri gerekse bireylerden oluşan toplumları güvenli kılmaktadır. Güvenli toplumlar umutlu yarınları, umutlu yarınlar da mutlu geleceğe ışık olmaktadır.
Kıymetli bilgilerini Gazete Ekonomi paylaştığı için Prof. Dr. Öget Öktem TANÖR’e yürekten teşekkür ederiz.
