İstanbul Ticaret Borsası’nın Güvenilir Ürün Platformu desteği ile düzenlediği Borsa Meydanı’nda Sektörler Konuşuyor toplantısında güvenilir gıda konusu ele alındı.
Online olarak gerçekleştirilen ve açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap’ın, moderatörlüğünü ise gazeteci Celal Toprak’ın yaptığı toplantıya, İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürü Suat Parıldar, Ev Dışı Tüketim Gıda ve Gıda Dışı Tedarikçileri Derneği Başkanı Murat Alıcılar, Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği Başkan Yardımcısı Ebru Koralı, Türkiye Otelciler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ziya Cihan, TOBB Borsalar Müdürü Dr. Pınar Nacak ve İstanbul Ticaret Borsası Meclis Üyesi Işılay Reis Yorgun konuşmacı olarak katıldı.
“KÖTÜ NİYETİN BEDELİ ÇOK DAHA AĞIR OLMALIDIR”
İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, toplantının açılış konuşmasında; gıda güvenliğinde denetimin temel unsur olduğunu ancak tek başına yeterli olmadığını belirterek, “Üretimden tüketime kadar tüm süreçlerde sorumluluk bilinci de gereklidir. Yanlış hasat, hatalı depolama, bilinçsiz tarım ilacı kullanımı, hijyen eksikliği, yanıltıcı etiketler… Bunların her biri sonucu ağır olabilen sorunlardır. Üstelik bu süreçlerde yapılan teknik hatalar ile kasıtlı veya kötü niyetin birbirinden ayrılması da son derece önemlidir. Çünkü hata yapmak kabahattir ve elbette cezalandırılmalıdır, ancak kötü niyetle, bilerek, haksız kazanç hırsıyla insan sağlığını tehlikeye düşürecek ürünleri piyasaya sunmak büyük bir suçtur ve bedeli çok daha ağır olmalıdır” dedi.
“EN İYİ DENETÇİ TÜKETİCİDİR
İstanbul İl Tarım ve Orman Müdürü Suat Parıldar, İstanbul’da 136 bin gıda işletmesi bulunduğunu ve yılda 240–250 bin denetim gerçekleştirdiklerini belirterek, “Halkımızın güvenli gıdaya erişimi için yoğun ve kesintisiz bir çaba içindeyiz. Denetimlerde sıfır tolerans yaklaşımını benimsiyoruz. Özellikle son dönemde kamuoyuna yansıyan gıda zehirlenmesi vakalarının ardından şikâyet üzerine denetime çıkarak işletmelerden 330 numune aldık. Analizi tamamlanan 235 numuneden yalnızca 5’i uygunsuz çıktı. Bu sonuçlar, denetimlerimizin etkinliğini açıkça ortaya koyuyor” dedi. Denetim mekanizmasında tüketicinin rolüne de dikkat çeken Parıldar, “En iyi denetçi tüketicidir” diyerek, karekod uygulaması sayesinde tüketicilerin artık bir işletmenin en son ne zaman denetlendiğini görebileceğini söyledi. Bu uygulamanın kapsamının genişletilmesi için çalışmaların sürdüğünü belirten Parıldar, tüketicinin sürece daha aktif katılımının gıda güvenliğinde önemli bir eşik olacağını ifade etti.
“GIDA GÜVENLİĞİ EĞİTİMLE BAŞLAR, KÜLTÜRLE SÜRER”
Ev Dışı Tüketim Gıda ve Gıda Dışı Tedarikçileri Derneği Başkanı Murat Alıcılar, gıda güvenliği meselesinin yalnızca denetimle sağlanamayacağını vurgulayarak, gıda güvenliği kültürünün, toplumun tüm kesimlerinde yerleşmesi gerektiğini ifade etti. Gıda güvenliğinin eğitimle başladığını belirten Alıcılar, “Sadece denetim yeterli değil. Gıda güvenliği; üretimden tüketime, ev dışı tüketimden tedarik zincirinin tamamına kadar uzanan son derece geniş bir alanı kapsıyor. Örneğin, sadece 400 bine ulaşan ev dışı tüketim noktası var. Buraları sürdürülebilir olarak denetlemek zaten mümkün değil. Bu nedenle gıda güvenliği ancak güçlü bir kültürle sürdürülebilir hale gelir. Bu noktada topyekûn bir yaklaşım şart; kamu, sektör, işletmeler ve tüketiciler birlikte hareket etmeli” dedi.
“HIZLI VE DOĞRUDAN YAPTIRIMLAR GEREKLİ”
Enflasyon ve iklim krzinin yarattığı maliyet baskılarının, gıda güvenliğini tehdit eden riskleri artırdığına dikkat çeken Turizm Restoran Yatırımcıları ve Gastronomi İşletmeleri Derneği Başkan Yardımcısı Ebru Koralı, bu süreçte kalite ve hijyen standartlarından kesinlikle ödün verilmemesi gerektiğini vurguladı. Mevcut yasal süreçlerin uzunluğunun caydırıcılığı azalttığını belirten Koralı, “Gıda güvenliğini ihlal eden işletmelere yönelik hızlı ve doğrudan yaptırımların, gerektiğinde faaliyet izinlerinin iptalini de kapsayacak şekilde hayata geçirilmesinin önemli. Çünkü gıda güvenliğinde yaşanan olumsuzluklar yalnızca halk sağlığını değil, aynı zamanda Türkiye’nin turizmdeki marka değerini de olumsuz etki ediyor. Bu nedenle gıda güvenliğinin güçlü mevzuat ve etkin denetimle desteklenen stratejik bir öncelik olarak ele alınması gerekiyor” dedi.
“GÜVENLİ GIDA İÇİN TOPRAĞA SAHİP ÇIKMALIYIZ”
Güvenli gıdanın yalnızca nihai ürünü değil; güvenli üretimi, doğru depolamayı ve sürdürülebilir bir tedarik zincirini de kapsadığını vurgulayan TOBB Borsalar Müdürü Dr. Pınar Nacak, son dönemde yaşanan gelişmelerin gıda güvenliğinin üretimden tüketime kadar tüm aşamalarda ele alınması gerektiğini bir kez daha ortaya koyduğunu belirtti. Tarımda kullanılan suyun yaklaşık dörtte birinin israf edilen gıdalar için harcandığına dikkat çeken Nacak, “Dünyada ve Türkiye’de yaşanan iklim değişikliği nedeniyle gıda üretimi tehdit altında. Bu nedenle üretimden başlayarak tedarik zincirinin en ideal şekilde kurgulanması ve sürekli iyileştirilmesi kaçınılmaz. Gıda güvenliğini alanında oluşabilecek en küçük bir imaj zedelenmesine dahi izin verilmemesi lazım. Sürdürülebilir ve güvenli bir gelecek için toprağa sahip çıkmalı, üretimi korumalı ve gıda güvenliğine her koşulda öncelik tanımalıyız” dedi.
“GIDA GÜVENLİĞİNDE ASIL HEDEF; GÜVENLİ VE DENETİMLİ ÜRETİM”
Gıda güvenliğinde yaşanan olumsuzlukların yalnızca birkaç firmayı değil, sektörün tamamını etkileyerek ciddi bir itibar kaybına yol açtığını vurgulayan İSTİB Meclis Üyesi Işılay Reis Yorgun, bu nedenle üretim miktarını artırmanın tek başına yeterli olmadığını, güvenli, izlenebilir ve denetimli üretim anlayışının esas alınması gerektiğini ifade ederek şunları söyledi:
“Yanlış sulama, aşırı ve bilinçsiz ilaçlama gibi uygulamalar toprak verimliliğini ciddi biçimde düşürüyor. Etkili bir bitki koruma yöntemi uygulanmadığı takdirde bazı ürünlerde yüzde 70’e varan kayıplar kaçınılmaz hale geliyor. ‘En ucuz ürün en çok satan üründür’ anlayışı son derece yanlıştır. Asıl hedef, güvenli üretimi kurumsal bir kültüre dönüştürmek olmalıdır. Çünkü gıda güvenliği aynı zamanda firmaların güvenilirliğini, sürdürülebilirliğini ve markalaşmasını destekleyen temel unsurların başındadır.”
“OTELLERDE GIDA GÜVENLİĞİ ÜLKE İMAJIDIR”
Otellerde gıda güvenliğinin en üst düzeyde sağlanmasının hem misafir sağlığı hem de Türkiye turizminin sürdürülebilirliği açısından hayati önem taşıdığını belirten Türkiye Otelciler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Ziya Cihan, “Gıda güvenliği konusunda en küçük bir zafiyetin, hem insan sağlığına hem de ülke turizmine ciddi zararlar verebileceğinin farkındayız. Bu nedenle tüm uygulamaların izlenebilir ve sürdürülebilir bir sistem içerisinde yürütülmesine gayret ediyoruz. En küçük bir olumsuzlukta ülke imajının etkileniyor. Stratejik bir konu olduğu için tüm paydaşların ortak bir hassasiyetle hareket etmesi önemli” dedi.