GS1’in yeni dönüşümü: Karekod teknolojisi

Günümüzde Türkiye’de üretilip satışa sunulan veya yurtdışından ithal edilen ticari ürünlerin iç pazarda kolaylıkla dolaşımının sağlanması ya da ihracat amacıyla farklı ülkelere gönderilen ürünlerin takibinin yapılabilmesi, GS1 Türkiye’nin sunduğu barkod hizmetiyle gerçekleşiyor. 

Bugün herhangi bir yerde alışveriş yaptığınızda satın alacağınız ürünler kasadan geçerken duyduğunuz “bip” sesi, GS1 Türkiye tarafından tanımlanarak uluslararası ticaretin dilini temsil eden barkodlar sayesinde ortaya çıkıyor. 

Barkodlar, Dünya Genelinde Her Gün 10 milyar Kez Taranıyor

Perakende, tekstil, ilaç, kozmetik, hızlı tüketim malları, elektrikli ev aletleri ve daha birçok sektöre yönelik olarak birçok farklı hizmet sunduklarını dile getiren GS1 Türkiye Genel Müdürü Elif Bilgehan Müftüoğlu, GS1 oluşumuna ve Türkiye’deki faaliyetlerine ilişkin olarak şu bilgileri aktardı: “1960’ları gösteren filmlerde market çalışanlarının etiket tabancası taşıdığını görürdük. Bu tabancanın oluşturduğu külfeti kaldırma fikri, GS1’in hikâyesini başlatıyor. İlk kez 1974’te GS1 ürün numarası taşıyan sakız paketi kasada taranıyor ve bu tarama, modern alışveriş deneyiminin başlangıcı oluyor. GS1 (GlobalStandartlar1), 1973’te Amerika Birleşik Devletleri’nde kurulan Evrensel Ürün Kodlama ile 1977’de Belçika’da kurulan Avrupa Mal Numaralandırma Örgütü’nün 2005’te birleşmesiyle oluşan, 117 ülkede faaliyet gösteren bir oluşum… Ülkemizde Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesinde 1988’de Milli Mal Numaralandırma Merkezi kuruluyor, sonrasında 2015’te GS1 Türkiye ismini alıp, 2017’den itibaren TOBB’un kurucusu olduğu vakıf tüzel kişiliği altında faaliyet gösteriyor. Bugün herhangi bir mağazadaki raflarda bulunan ürünlerin %99’unda barkodlarımız bulunuyor. Bu barkod numaraları, dünyada her gün 10 milyar kez taranıyor, yani 10 milyar kez kasalarda bip sesi duyuluyor.” 

Koronavirüs Aşıları, GS1 Numaraları Sayesinde Takip Edildi

Barkodların taranması ile satın alınan malın stoktan düştüğünü, stoğu azalan malın ise sistemde kayıtlı minimum sipariş miktarına göre otomatik olarak sipariş edildiğini belirten Elif Bilgehan Müftüoğlu; “Üretici-dağıtıcı-satıcı sistemlerinde bu numara üzerinden veri alışverişi yapıldığında stok, sipariş, sevkiyat süreçlerinin yönetimi daha etkin bir şekilde yapılıyor, ürünün dünyanın herhangi bir yerinde kime ait olduğunun bilinmesi ve ürün hakkında bilgi paylaşılması sağlanıyor. Örneğin Koronavirüs aşılarının yapıldığı dönemde bir Türkiye haritası üzerinde anlık olarak hangi ilde kaç kişiye aşı vurulduğu; Sağlık Bakanlığımızın kurup yönettiği sistemde GS1 numaralarının kullanılması sayesinde takip edildi. Adli tıp çalışmalarında; kalp pili ya da implant numaralarından maktullerin kimliği belirlenebiliyor. Eczanelerden ilaç alırken daha önce ne zaman aldınız, ne zaman yazdırabilirsin gibi bilgiler de GS1 numaralarıyla takip ediliyor. Bu sistemi, tüm sektörlere yaymak istiyoruz, ilgili kamu kurumlarına da ücretsiz destek vermeye hazırız” dedi. 

Tüketicilerin Ürün İçeriğine Olan Merakı “Ürün Verisi Yakalama” Hizmetini Başlattı

Müftüoğlu, şunları aktardı: “Amacımız, hizmet verdiğimiz tüm sektörlerde dijital dönüşümün hızlanması… Hepimiz için çok önemli olan “aynı gün teslimattan” tutun da perakende için maliyet yönetimini direkt etkileyen stok yönetimi, doğru ve zamanında sipariş yönetimine kadar milyarlarca işlem GS1 barkodları olmadan mümkün olamazdı. Dolayısıyla bir su şişesini Türkiye’de kasada geçirmeniz ile Azerbaycan’da ya da Brezilya’da kasadan geçirmeniz arasında hiçbir fark yok. Ancak son dönemde tüketicilerin ürün hakkında öğrenmek istedikleri bilgi talebi arttı. Bu doğrultuda başlattığımız Ürün Verisi Yakalama hizmeti ile e-pazaryerleri de dahil tüm satış platformlarında ürüne ait doğru ve güncel veri ile birlikte ürünün kaliteli fotoğraflarının olmasını sağlıyoruz. Yani ürün üzerindeki tüm bilgiler, doğru, anlaşılır ve güncel olarak tüketicinin karşısına çıkıyor.”

GS1 destekli KareKod, Dijital Ürün Pasaportu’na Entegrasyon Sağlayacak

“Ürün Verisi Yakalama hizmetinin devamı olarak 2027’de KareKod’a geçeceğiz” diyen GS1 Türkiye Genel Müdürü Elif Bilgehan Müftüoğlu, açıklamalarını şu bilgilerle sonlandırdı: “Dönüşümle birlikte ambalaj üzerindeki bilginin yanı sıra üretim bilgilerinden seri numarasına, hammadde bilgilerinden varsa karbon emisyon ölçümüne kadar pek çok bilgiyi tek bir kodun içine gömebileceğiz. Dönüşümün temelinde tüketici güveni, gıda arzı yönetimi ve döngüsel ekonomi konseptlerinin getirdiği talepleri karşılamak yer alıyor. Böylelikle sektörlerin dijital dönüşümünü bir 50 sene daha güçlendirmeyi amaçlıyoruz. Karekoda geçiş, 2024 – 2030 arası farklı yönetmeliklerle devreye girecek olan Avrupa Birliği Dijital Ürün Pasaportu regülasyonuna uyumu da sağlayacak. Bu pasaportta karbon emisyonundan tutun da ne kadar su kullanıldı, ürün nerede nasıl üretildi, çocuk işçi çalıştırıldı mı gibi ürüne ait pek çok bilginin yer alması gerekecek.”

GS1 Türkiye, kurulduğu günden bu yana %85’i KOBİ olan üyelerinin dijitalleşmesi ve uluslararası standartları kullanarak yurtdışına açılması adına köprü görevi görüyor. Yurt içinde ticaretin etkin bir şekilde yapılması için çalışan GS1 Türkiye, 117 ülkenin üye olduğu küresel GS1 ağı içinde “dünya ticaretine giriş kapısı” olarak ihracatçılara da uluslararası rekabet gücü kazandırıyor.