Yumurtada fiyat istikrarı planlı üretimle mümkün

İstanbul Ticaret Borsası’nın Güvenilir Ürün Platformu desteği ile düzenlediği “Borsa Meydanı’nda Sektörler Konuşuyor” toplantılarında yumurta sektörü konuşuldu.

Toplantıda konuşan Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Afyon, yumurtanın stratejik bir ürün olduğunun tüm dünya ülkelerince kabul edildiğini ve yıl içerisinde çokça değişim gösteren yumurta fiyatlarında istikrarın sağlanması için planlı üretim ve sanayileşmenin şart olduğunu belirtti.

Online olarak yapılan toplantının açılış konuşmasını İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, moderatörlüğünü ise gazeteci Celal Toprak yaptı. “Yumurta Üretimi ve Sorunları” başlıklı etkinliğe; Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Afyon, Yumurta Üreticileri Ürünleri Sanayicileri Derneği (YÜSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Akman, Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit ile İstanbul Yumurta Üreticileri Toptancıları ve İş Adamları Derneği (İSTYUMDER) Yönetim Kurulu Başkanı ve İstanbul Ticaret Borsası Meclis Üyesi Necati Yıldırım konuşmacı olarak katıldı.

“SEKTÖR ENDÜSTRİYEL ÜRETİMİN YAYGINLAŞMASIYLA GELİŞİM GÖSTERDİ”

İstanbul Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ahmet Bülent Kasap, toplantının açılış konuşmasında yumurta sektörünün gıdada endüstriyel üretimin yaygınlaşması ve organize perakendenin gelişmesi sayesinde büyük değişim gösterdiğini belirterek, “Türkiye’de yumurta sektörü, artan nüfus, değişen hayat tarzı, kentleşme, hane halkında çalışanların oranının artması, gıdada endüstriyel üretimin yaygınlaşması ve organize perakendenin gelişmesi sayesinde büyük gelişim gösteriyor. Çok değil, 30-40 yıl önce ülkemizde yumurta küçük ölçekli çiftliklerde üretiliyor ve genellikle bakkallar ve semt pazarları aracılığıyla tüketiciye ulaşıyordu. Kırsal kesimde ise herkes kendi yumurtasını üretiyordu. Günümüzde ise geçmişle kıyaslanmayacak büyüklük ve teknolojilere sahip dev tesislerde üretim yapılıyor ve tüketiciye organize perakende yoluyla ulaşıyor. Yumurtanın iç piyasa fazlası ise ihraç ediliyor” dedi.

“LİSANSLI ÜRETİM VE İHRACAT ŞART”

Yumurta Üreticileri Merkez Birliği (YUM-BİR) Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Afyon, yumurtanın stratejik bir ürün olduğunun tüm dünya ülkelerince kabul edildiğini belirterek, “Geçmişte yumurta açığını ithalat ile kapatmaya çalışan ülkeler günümüzde kendi yumurtalarını üretmek için sektöre ciddi kaynaklar ayırıyor. Türkiye olarak üretimde ilk 10’dayız. Fakat yumurta fiyatlarındaki dalgalanma sonucu tavuk varlığımız 100 milyonun altına düştü. Kuş gribi, ABD’nin agresif talebi, Ramazan ayı fiyat artışını tetikledi. Medyanın hatalı tavrı da sorunu büyüttü. İç piyasada fiyatları düşürmek için getirilen fon kesintisi ise ihracat bağlantılarımızı tehlikeye soktu. Tüm bunlar lisanslı üretim ve lisanslı ihracatla yani planlamayla çözülebilir” şeklinde konuştu.

“YUMURTAYI İŞLENMİŞ ÜRÜN OLARAK 4 KATINA İHRAÇ ETMEK MÜMKÜN”

Yumurta Üreticileri Ürünleri Sanayicileri Derneği (YÜSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Metin Akman, Türkiye’nin yumurta üretiminde ilk 10’da olmasına rağmen yumurta sanayisinde ilk 50’ye giremediğini belirterek, “Yumurta sanayisi üretimi yumurta kırıldığında başlar. Özellikle likit yumurta ve yumurta tozu, raf ömrü uzun sanayi mamulleridir. 10 yıl önce yumurta üretimimizin yüzde 1’i yumurta sanayisinde işleniyordu. Günümüzde bu oran yüzde 8’lere yaklaştı. Fakat bu katma değerli ürünlerin oranının yüzde 20-30 bandına ulaşması gerekiyor. Sanayi ürünü yumurta kabuklu yumurtadan 4 kat değerli. Yumurta sanayisinde kullanılan yumurta tozu lisanslı depoculuk kapsamına alınmalı. Bu, ürün de arz ve talep dengesini destekleyerek fiyat istikrarının sağlanmasına katkı sağlayacaktır” dedi.

“PLANLI ÜRETİM İLE ARZ VE TALEP DENGESİ KURULMALI, İHRACAT YASAKLANMAMALI”

Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit, 2025 yılında 500 milyon dolar olarak hedefledikleri yumurta ihracatının fon kesintileri ile sekteye uğradığı belirterek, “Ülkemiz geçtiğimiz yıllarda yumurta ihracatında Hollanda’dan sonra ikinci sıradaydı. Yumurta ihracatçıları olarak 2025 yılında 300 milyon dolar damızlık ve 200 milyon dolar sofralık yumurta olmak üzere 500 milyon dolar hedef ile yıla başladık. Fakat önce 0,50 dolar fon kesintisi geldi, ardından 1,5 dolara çıkarıldı. Bu durum ihracatımızı durma noktasına getirdi. Hükümetimizin iç pazardaki ihtiyacın karşılanması için yaptığı bu kesinti yerine sağlayacağı teşvik ve desteklerle üreticiye yeni üretim tesisleri kurmasına teşviş etmesi sektöre kalıcı katkı sağlayacaktır. Planlı üretim ve teşviklerle arz ve talep dengesi kurulmalı ihracat yasaklanmamalı” şeklinde konuştu.

“YUMURTA ÜRETİMİNİ DESTEKLEYECEK GİRİŞİMLERDE BULUNULMALI”

İstanbul Yumurta Üreticileri Toptancıları ve İş Adamları Derneği (İSTYUMDER) Yönetim Kurulu Başkanı ve İstanbul Ticaret Borsası Meclis Üyesi Necati Yıldırım, yumurta üreticilerinin son dönemde ekonomik sorunlarla karşı karşıya kaldığını belirterek “Geçmiş dönemde enerji şirketleri üreticiden yumurta gübreleri ücret ile alıyordu. Şimdi ise üreticiler gübrelerini vermek için şirketlere para ödüyor. Bu durum üreticilerin maliyetlerini ciddi ölçüde artırdı. Geçmiş dönemlerde de olduğu gibi hükümetimiz üreticilerin sorunlarına kulak vererek üreticiye destekleyecek girişimlerde bulunulmalı” dedi. Yıldırım, son dönemde yaşanan fiyat dalgalanmalarının bir nedeninin de vatandaşların bilinçsiz alışveriş yapması olduğunu belirterek, “Vatandaşlarımız Ramazan ayında evinin ihtiyacı olan 1 karton yumurta yerine ne de olsa yenir diyerek 3 karton yumurta alıyor. Bu durum reyonlardaki yumurta fiyatlarının artmasına neden oldu. Üreticiler olarak da bu durum karşısında ürün arzı konusunda geçici sıkıntılar yaşandı” şeklinde konuştu.